:: اخبار و مقالات::
ضرورت نظارت دقیق مجلس بر حسن اجرای قوانین آبخیزداری
طبق قانون مجلس موظف است بر حسن اجرای قوانین کشور نظارت نماید. در این گزارش به مهمترین تکالیف قانونی مرتبط با آبخیزداری و آبخوانداری اشاره شده است.
ضرورت نظارت دقیق مجلس بر حسن اجرای قوانین آبخیزداری.
طبق قانون مجلس موظف است بر حسن اجرای قوانین کشور نظارت نماید. در این گزارش به مهمترین تکالیف قانونی مرتبط با آبخیزداری و آبخوانداری اشاره شده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران علاوه بر قانونگذاری،
نظارت بر حسن اجرای قوانین از وظایف مهم و اساسی مجلس شورای اسلامی به شمار می رود.
یکی از حوزه هایی که نظارت مجلس ضرورت دارد و باید مدنظر واقع شود، عرصه منابع طبیعی، آبخیزداری و آبخوانداری است.
خوشبختانه (علیرغم کاستی هایی که وجود دارد و داشتن قانونی جامع درباره آبخیزداری و آبخوانداری ضرورت دارد)
قوانین بسیار خوبی در زمینه آبخیزداری و آبخوانداری در کشور وجود دارد، ولی متاسفانه به این قوانین به خوبی عمل نمی شود.
قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی از جمله این قوانین است که
بعضی از مواد این قانون، به موضوع آبخیزداری و آبخوانداری توجه دارد.
طبق این قانون، دستگاه های دولتی و سازمان های مختلفی، عهده دار انجام تکالیف قانونی خود
در قبال آبخیزداری و منابع طبیعی و کشاورزی هستند که مهمترین این دستگاهها و سازمان ها که باید
وظایف خود را به نحو احسن انجام داده و مجلس شورای اسلامی نیز بدان نظارت دقیق و کامل داشته باشد به ترتیب زیر است:
۱. وزارت جهاد کشاورزی
طبق ماده ۱۲ و ۱۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی(پیوست شماره یک و دو)،
وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور) موظف است خسارات وارده بر منابع طبیعی را
از دستگاه هایی که به محیط زیست و منابع طبیعی وارد می سازند،
جمع آوری کرده و آن را در آبخیزداری و آبخوانداری مصرف نماید.
طبق گزارش دیوان محاسبات در سال ۱۳۹۷ دستگاه های دولتی بیش از ۱۴هزار میلیارد تومان به منابع طبیعی
و محیط زیست کشور خسارت وارد کرده اند که بیشترین خسارت وارد شده مربوط به اجرای طرحهای عمرانی مثل احداث سد،
انتقال آب، عملیات راهسازی، اکتشافات نفت و غیره، توسط وزارت خانههای نیرو (۶۸۵۱ میلیارد تومان)،
راه و شهرسازی (۶۰۱۳ میلیارد تومان) و نفت(۸۷۷ میلیارد تومان) بوده است.
همچنین وزارت جهاد کشاورزی طبق همین قانون موظف است پوشش حفاظتی و
حمایتی جنگل ها و مراتع کشور را تا سطح ۱۳۵ میلیون هکتار افزایش دهد.
۲. وزارت نیرو
طبق ماده ۲۷ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی(پیوست شماره دو)،
وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی موظف هستند ۱۵ درصد از نزولات آسمانی مهار کرده و
صددرصد بیلان منفی آب های زیرزمینی دشت های کشور را از محل کنترل آب های سطحی و
از طریق عملیات آبخیزداری و آبخوانداری جبران نمایند.
عدم جبران بیلان آب های زیرزمینی عواقب ناگواری مثل فرونشست زمین، گردوغبار و حتی زلزله را در پی خواهد داشت.
طبق برآوردها انجام این قانون ۳۰ میلیارد متر مکعب آب جدید به سرمایه آبی کشور اضافه می کند و
موجب اشتغال پایدار، بهبود معیشت آبخیزنشینان، افزایش رفاه و افزایش تولید محصولات کشاورزی خواهد شد.
۳. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه آزاد اسلامی
طبق ماده ۲۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی(پیوست شماره سه)، وزارت علوم،
تحقیقات و فناوری و دانشگاه آزاد اسلامی موظفند دروس عملی کارورزی متناسب با عرصه های منابع طبیعی،
کشاورزی و آبخیزداری به دانشجویان ارائه نمایند و این درس جایگزین دروس حذف شده نظری باشد.
اجرای این قانون توانمندسازی فارغ التحصیلان رشته های منابع طبیعی و کشاورزی و پیوند عرصه علم و عمل را به دنبال خواهد داشت.
۴. سازمان صداوسیما
طبق ماده ۱۸ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی(پیوست شماره چهار)،
صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است گروه «دانش ترویج و توسعه بخش کشاورزی و منابع طبیعی (آبخیزداری)»
را ایجاد نموده و نسبت به تهیه و پخش برنامههای ویژه آبخیزداری، منابع طبیعی و کشاورزی اقدام نماید.
همچنین سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران موظف است برنامه موضوع این قانون را
به صورت روزانه و ثابت و در زمانی ارائه نماید که بیشترین بیننده و شنونده را داشته باشد و
در هر شبکه حداقل یک ساعت در شبانهروز و حداقل چهار روز در هفته برنامه اجراء نماید. متاسفانه این قانون نیز اجرا نمی شود.
در مجموع می توان گفت مهمترین تکالیف قانونی که دستگاه ها و سازمان ها در قبال منابع طبیعی و آبخیزداری
بر عهده دارند و مجلس شورای اسلامی باید بر حسن اجرای این قوانین نظارت کامل و دقیق داشته باشد به ترتیب زیر می باشد:
-
جبران بیلان منفی آب های زیرزمینی با انجام عملیات آبخیزداری و آبخوانداری توسط وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی
-
تولید و استحصال آب جدید با آبخیزداری و آبخوانداری توسط وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو
-
پوشش حفاظتی و حمایتی جنگل ها و مراتع کشور در سطح ۱۳۵ میلیون هکتار
توسط وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جنگل ها و مراتع کشور) -
ایجاد گروه «دانش ترویج و توسعه بخش کشاورزی و منابع طبیعی» توسط صداوسیما و
تولید و پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی مرتبط با منابع طبیعی و آبخیزداری در ساعات پربیننده و پرمخاطب -
ارائه دروس عملی کاورزی متناسب با منابع طبیعی، آبخیزداری و کشاورزی توسط وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامی
-
جبران خسارت وارده به محیط زیست و منابع طبیعی توسط دستگاه ها و
نهادهای دولتی و هزینه کردن آن در آبخیزداری و آبخوانداری توسط وزارت جهاد کشاورزی