اگر تناوب زراعی رعایت شود، تا حد زیادی آسیب رسانی آفت ها و عوامل بیماری زا، کاهش پیدا خواهد کرد. در واقع تناوب کشت در کاهش جمعیت حشرات، بیماری ها و نماتد ها نقش بزرگی را بر عهده دارد.
روشهای بهبود و سالم سازی محیط کشت گیاهان. اگر تناوب زراعی رعایت شود، تا حدزیادی آسیب رسانی آفت ها و عوامل بیماری زا، کاهش پیدا خواهد کرد. در واقع تناوب کشت در کاهش جمعیت حشرات، بیماری ها و نماتد ها نقش بزرگی را بر عهده دارد.
۱- تناوب زراعی (گردش زراعی): رعایت تناوب زراعی یکی از موثر ترین راههای سالم سازی زراعی است.
کشت مستمر و پی در پی گیاه در یک قطعه زمین
باعث افزایش حشرات، کنه ها،نماتد ها و علف های هرزی که روی آن گیاه رشد و نمو می کنند شده
و خسارات زیادی به بار می آورند.
هر خانواده گیاهی، آفات مخصوصی دارد
که معمولا قادر نیست به جنسها و گونه های گیاهی دیگر ضرر بزند.
در زراعت های پشت سرهم،
عملیات مبازه همه ساله چندین بار تکرار می شود که ادامه و تکرار آنها
علاوه بر آلوده کردن محیط زیست و کاهش نسبی حاصل خیزی خاک اکثرا سبب پیدایش گروه های مقاوم در حشره کنه ها می شود.
اگر تناوب زراعی رعایت شود، تا حدزیادی آسیب رسانی آفت ها و عوامل بیماری زا کاهش پیدا خواهد کرد.
در واقع تناوب کشت در کاهش جمعیت حشرات، بیماری ها و نماتد ها نقش بزرگی را بر عهده دارد.
۲- شخم و از بین بردن بقای محصولات و علف های هرز : شخم زدن به منظور مهیا کردن محیط مناسب برای سبز شدن بذر
و رشد نمو گیاهان صورت میگیرد. عمل شخم زدن سبب ذخیره رطوبت کافی و راحتی جریان هوا در خلل و فرج خاک شده
و محیط مساعدی برای فعالیت موجودات زنده و در نتیجه حاصل خیزی خاک، فراهم می شود.
شخم عمیق در زمستان و سرما باعث می شود که تعداد زیادی از لاروها، شفیره ها و تخم های حشرات از بین برود.
عمل شخم برای زیر خاک کردن بقای زراعت و پاک سازی مزارع و باغها از علف های هرز، بسیار موثر است.
۳-تاریخ کشت : رعایت تاریخ کشت برای جلوگیری از تخریب خاک و بستر کشت مناسب توسط عملیات به موقع ماشین آلات
از رشد و تکثیر به موقع تعدادی از آفت ها، از عوامل موثر در سالم سازی محیط کشت به شمار می رود.
زیرا با تغییر دادن زمان کاشت می توان بعضی از آفت ها را کنترل کرد.
۴- انتخاب بذر و نهال سالم : برای داشتن یک مزرعه سالم و بدن آفت در کشت های یکساله و یا چند ساله
مخصوصا در سبزی و گلکاری، انتخاب و استفاده از بذر مرغوب الزامی است که باید آن را از گیاهان سالم و بدون آلوده تهیه کرد.
در کشت های دائمی باید کوشش نمود که قلمه، پیوند و یا نهال، از نهالستان و خزانه های سالم بدون بیماری و تهیه شود
و قبل از کشت از سلامت بذر و نهال اطمینان حاصل نمود.
۱-۴- سازگاری با محیط : بذر انتخاب شده باید با محیط و آب و هوای منطقه کشت،
سازش داشته باشد بنابراین کشت بذری که قبلا از نظر سازگاری آزمایش نشده باشد توصیه نمی شود.
۲-۴-قوه نامیه بذر : قوه نامیه بذر عبارت است از درصد بذر های که می توانند در مدت زمان معین و شرایط و حرارتی معین
(که استاندارد بین المللی تعین کرده است) جوانه زده و در شرایط مناسب و مساعد سبز شود.
۳-۴- خالص بودن بذر : بذر باید عاری از هر گونه مواد خارجی مانند ذرات خاک، قطعات گیاهی و یا تخم علف های هرز باشد.
۴-۴-آلوده نبودن به آفت و بیماری: بذر وقتی سالم است که بتواند به خوبی جوانه زده و رشد کند
ولی وجود عوامل بیماری زا در سطح و یا در داخل بذر از رشد و نمو جوانه جلوگیری می کند.
یکی ازراههای جلوگیری ازگسترش و انتقال بیماری های بذرها، ضد عفونی آنها با قارچ کش های سیستمیک است
که می توان سلامت گیاه را تا حد زیادی تامین نمود.
۵- استفاده از ارقام مقاوم و پر محصول : یکی از راههای جدید بهداشت گیاهی،
انتخاب گونه های مقاوم در برابر زیانهای ناشی از حشرا و بیماری ها است.
۶- ضد عفونی کردن خاک : یکی از روشهای سالم سازی محیط کشت گیاهان، ضد عفونی کردن خاک است.
این روش معمولان هزینه بالایی دارد که بیشتر در باغبانی،
گلکاری وگیاهان گران قیمت گلخانه و کشت های محدود و خزانه ها انجام می شود.
۷- استفاده بهینه از کود ها : مصرف کود های شیمیایی باید بر اساس نیاز خاک و گیاه صورت گیرد.
مصرف زیاد کود های شیمیایی بویژه با کود های ازته سیب ایجاد تغییرات فیزیولوژی در گیاهان شده
و نشو و نمای بعضی از حشرات،کنه ها و عوامل بیماری زا را گسترش می دهد.
بنابراین برای بهبود و سالم سازی محیط کاشت،
آماده سازی اصولی زمین و اصلاح خاک، از بین بردن بقای گیاهان،
رعایت تناوب و بلاخره اجرای عملیات زراعی به موقع
و مراقبت لازم نقش اساسی داشته و از نشو و نمای حشرات و عوامل بیماری زا خاک تا حدی زیادی جلوگیری میکنند.
بطور مثال قارچهای خاک زی بیشتر در اراضی مرطوب و تسطیح شده که آب در قسمت های گود آن جمع می شود،
رشد می کند تسطیح اراضی از جمع شدن آب در نقاط مختلف مزرعه جلوگیری میکند.
با افزودن ماسه و یا کود پوسیده حیوانی می توان از رطوبت بیشتر از اندازه زمین کاست.
به علاوه توجه به تاریخ دقیق و مناسب کاشت کمک زیادی به میزان خسارت حشرات و قارچهای خاک زی میکند.