:: اخبار و مقالات::::مقالات::

نقش و جایگاه منیزیم در خاک و گیاه

منیزیم نیز همانند کلسیم، به مقدار فراوان در خاک وجود دارد. منیزیم تنها عنصر فلزی موجود در کلروفیل می‌باشد و به عنوان هسته مرکزی سازندة کلروفیل معرفی می‌شود. بنابراین منیزیم بطور غیر مستقیم در متابولیسم و فتوسنتز درختان میوه نقش دارد

نقش و جایگاه منیزیم در خاک و گیاه.

منیزیم نیز همانند کلسیم، به مقدار فراوان در خاک وجود دارد و منیزیم تنها عنصر فلزی موجود در کلروفیل می‌باشد و به عنوان هسته مرکزی سازنده کلروفیل معرفی می‌شود. بنابراین منیزیم بطور غیر مستقیم در متابولیسم و فتوسنتز درختان میوه نقش دارد.

نقش و جایگاه منیزیم در خاک و گیاه
نقش و جایگاه منیزیم در خاک و گیاه

نقش و جایگاه منیزیم در خاک و گیاه

منیزیم نیز مانند کلسیم می‌باشد و به مقدار فراوان در خاک وجود دارد.

مقدار آن در پوسته زمین و خاکها در حدود ۱/۲ درصد است.

مقدار آن در خاکها بسته به نوع اقلیم و سنگ مادر متغیر است و مانند کلسیم درخاکهای شنی و سبک کمتر و در خاکهای سنگین بیشتر است.

جذب آن توسط درختان میوه به صورت یون ++Mg است و مانند کلسیم بستگی به ظرفیت تبادلی خاک، درجه اشباع آن،

نوع خاک، رس محل و سایر عناصر همراه آن دارد.

گاهی تأثیر منیزیم در pH بیشتر از کلسیم است و باعث افزایش آن تا بیش از ۵/۸ نیز می‌شود که در این حالت برای درختان میوه

احتمال مسمومیت این عنصر وجود دارد. اثرات منفی پتاسیم در جذب منیزیم بوسیله درختان میوه بسیار حائز اهمیت است

و در باغهایی که کود دهی سنگین پتاسیم به همراه پتاسیم زیاد خاک وجود داشته باشد، کمبود منیزیم در درختان مشاهده می‌شود.

رفتار منیزیم در خاک کاملاً شبیه کلسیم است و فرق آن در مقدارش است که کمتر از کلسیم در خاک وجود دارد.

مقدار متوسط منیزیم در برگ درختان میوه درحدود۳/۰ تا ۵/۰ درصد وزن خشک می‌باشد.

منیزیم نیز مانند کلسیم اثرات رقابتی با سایر عناصر نظیر پتاسیم و ازت دارد.

همانطور که بیان شد پتاسیم در حضور ازت فراوان باعث کاهش غلظت منیزیم در درختان میوه می‌شود.

اثرات رقابتی منیزیم و کلسیم با مس نیز قابل اشاره است. وقتی منیزیم در خاک افزایش می‌یابد جذب مس را با اختلال روبرو می‌سازد.

از این اثر می‌توان در هنگام مسمومیت باغ در اثر فراوانی مس استفاده کرد تا اثر مسمومیت را تقلیل داد

و برعکس در مناطق با کمبود مس، افزایش منیزیم کمبود مس را تشدید می‌کند.

لازم است یاد آوری شود که بهترین pH برای جذب منیزیم بین ۷ الی ۵/۸ می‌باشد.

نقش منیزیم در درختان میوه

منیزیم تنها عنصر فلزی موجود در کلروفیل می‌باشد و به عنوان هسته مرکزی سازنده کلروفیل معرفی می‌شود.

بنابراین منیزیم بطور غیر مستقیم در متابولیسم و فتوسنتز درختان میوه نقش دارد.

منیزیم با شرکت در چرخه اسید سیتریک به عنوان یک چرخه متابولیسمی‌در گیاه، در تنفس گیاهان دخالت دارد.

منیزیم در درختانی که تولید روغن می‌کنند مانند زیتون، نقش مثبتی در افزایش روغن تولیدی دارد،

این موضوع در مورد گردو و بادام نیز صادق است.

منیزیم همچنین در فعالیت آنزیم‌ها در گیاهان نقش داشته و حامل‌های فسفری را که در جذب سایر عناصر مؤثر می‌باشند فعال می‌کند.

این عنصر در سنتز پروتئین در گیاهان نیز دخالت دارد. در درختان میوه هسته دار مانند هلو، گوجه سبز و مرکبات منیزیم

در ساخت هسته نقش فعالی دارد. برای مثال باغهای مرکباتی که دارای ارقام هسته دار هستند نسبت به باغهایی که

دارای ارقام بی هسته هستند علائم کمبود منیزیم را زودتر نشان می‌دهند.

علائم کاهش و یا افزایش منیزیم

همانطور که توضیح داده شد، چون منیزیم نقش اساسی در ترکیب کلروفیل (سبزینه) دارد،

اولین علامت ناشی از کمبود آن زردی برگها می‌باشد بطوری که بین رگبرگها در پهنک برگ به رنگ زرد در می‌آید.

از آنجایی که منیزیم در گیاه پویاست (متحرک) در هنگام بروز کمبود از قسمت‌های مسن تر به قسمتهای جوانتر منتقل می‌شود،

بنابراین علائم کمبود آن ابتدا در برگهای پیر ظاهر می‌شود. چون کمبود منیزیم باعث کاهش میزان کلروفیل می‌شود،

عملیات فتوسنتز کاهش یافته و در اثر کاهش فعالیت متابولیکی گیاه، رشد رویشی و عملکرد نیز کاهش می‌یابد.

ظهور لکه‌های ارغوانی (آنتوسیانین) در بین رگبرگها که به تدریج نکروزه شده و متعاقب آن ریزش برگها نیز حاصل کمبود منیزیم می‌باشد.

از آنجایی که در درختان میوه تجمع منیزیم در میوه‌ها بیشتر از برگها است درختانی که باردهی زیادی دارند

کمبود منیزیم را در برگهای خود زودتر نشان می‌دهند.

درختان میوه‌ای که کمبود منیزیم دارند، میوه‌های کوچکتری نیز تولید می‌کنند.

عوامل ژنتیکی نسبت به جذب منیزیم در درختان میوه بسیار مهم می‌باشند، بطور مثال درختان سیبی که به عارضه لکه تلخی حساس می‌باشند

مانند رد دلیشز، دارای جذب بالای منیزیم هستند. میوه هایی که از لحاظ منیزیم غنی هستند، میزان کلسیم کمتری دارند.

سمیت ناشی از منیزیم در درختان میوه تاکنون گزارش نشده اما زیادی آن باعث تشدید عوارضی در درختان می‌شود،

بطور مثال عوارض ناشی از کمبود کلسیم می‌تواند با زیادی منیزیم تشدید شود.

راههای جلوگیری از کاهش و یا افزایش منیزیم

با توجه به اینکه میزان منیزیم موجود در خاکها به میزان کافی می‌باشد، اما در صورت کمبود و نیاز به مصرف منیزیم می‌توان

از کود سولفات منیزیم که حاوی ۱۷-۱۵ درصد منیزیم می‌باشد استفاده کرد.

این کود به صورت چالکود و یا کانال کود به همراه سایر کودها مخلوط شده و در اختیار درختان میوه قرار می‌گیرد.

کود دیگری که حاوی حدود ۵ درصد منیزیم می‌باشد سولفات پتاسیم منیزیم است که به همراه دو عنصر تغذیه‌ای دیگر

یعنی پتاسیم و گوگرد در اختیار درختان قرار می‌گیرد.

 

مشخصات فنی برخی از کودهای محتوی منیزیم به شرح ذیل می‌باشد:

سولفات‌ منیزیم‌ معدنی‌

این‌ کود محتوی‌ حداقل ‌۸/۶ درصد منیزیم (بر حسب MgO 11.5 درصد) و حداقل ۳۶ درصد SO42-،

مواد غیرمحلول‌ در آب‌ حداکثر ۵ درصد، pH (محلول‌۱:۵) ۵-۸، سرب‌ حداکثر ۲۵ میلیگرم‌ در کیلوگرم‌.

کود سولفات‌ منیزیم‌ صنعتی‌(MgSO4, 7H2O)

این‌ کود محتوی‌ حداقل ‌۶/۹ درصد منیزیم (بر حسب MgO 18 درصد) و حداقل ۳۹ درصد SO42-،

مواد غیرمحلول‌ در آب‌ حداکثر یک‌ درصد، سرب‌ کل‌ حداکثر ۲۵ میلیگرم‌ در کیلوگرم‌، pH (محلول‌۱:۵) ۸-۵ می‌باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا